De hamvraag

Bogotanproject is rolling! De eerste paar examens zijn goed gegaan. Spaans is een leuke taal, maar amai, ik ben er nu wel moe van! Even bij mijn positieven komen.

Vele mensen kennen Colombia slechts uit films en documentaires. Deze hangen er een beeld van op als ware het een derdewereldland dat gigantische hoeveelheden cocaine produceert en waar corruptie, criminaliteit, geweld en terreur hoogtij vieren. Dat beeld klopt: er is weldegelijk een burgeroorlog aan de gang, en de problemen zijn op vele vlakken niet te overzien. Maar: de laatste tien jaar is de situatie enorm verbeterd. Dat beweer ik niet, dat vertellen de mensen mij hier. Familie opzoeken in een andere stad, bijvoorbeeld, was vijf a tien jaar geleden een potentieel riskante onderneming want vele wegen en gebieden werden door guerilleros of paramilitairen (extreem-rechtse guerilleros die vechten tegen de extreem-linkse guerilleros - volg je nog?) gecontroleerd, en je wist nooit of men je zou ontvoeren of 'slechts' je auto in brand steken en met je geld en je gouden tanden gaan lopen... Van verschillende van mijn compañeros aan de universiteit is wel eens iemand van de familie ontvoerd.



Maar hoe veilig is het hier nu dan eigenlijk? Ik zou zeggen: onveiliger dan veilig, maar veiliger dan onveilig. De belangrijke wegen, grote steden en toeristische centra zijn guerillavrij gemaakt, leger en politie zijn alomtegenwoordig. De World Tourism Organisation was zodanig onder de indruk van de progressie die Colombia had gemaakt, dat het haar jaarlijkse conferentie in 2004 in Cartagena (fenomenale sprookjesstad in het Caribische noorden) hield. President Uribe sprak er de nu al legendarische woorden: "This country has moved from terrorism to tourism".

Ik voel me zeer op mijn gemak in Bogota, een stad die niet anders aanvoelt als andere Zuid-Amerikaanse giganten als Quito, La Paz of Santiago. Hoewel, het is hier misschien leuker. In het kader van mijn thesis over stedelijke beleving interviewde ik vorige week een toerist uit Lyon die maandenlang door Zuid-Amerika had gereisd en mij met veel enthousiasme wist te zeggen: "dit is de eerste plaats in Latijns-Amerika waar ik zou kunnen wonen". Ik begreep waar hij het over had.



Ik ben aan het afdwalen, even mijn punt over Bogota afmaken: mits je een aantal basisregels in acht neemt, is het hier een veilige, normale stad. In Brussel-Noord moet je rond middernacht ook niet te zot gaan doen. Het tijdstip, de plaats en je gedrag bepalen of je problemen zal krijgen. Ik ben hier nu een vijftal weken en heb van de Bogotanos alleen warmte gekregen! Over het algemeen is het eigenlijk bijzonder onverstandig om de opvallende blonde buitenlander te willen beroveren, om één noodzakelijk kwaad te noemen: de kans dat een ordehandhaver je in de gaten heeft, is GROOT. Ordehandhavers zijn hier in alle vormen, kleuren, maten en gewichten aanwezig: bewakingsagenten van duizend-en-één verschillende firma's, met of zonder Duitse herder (het dier), knuppel of geweer, bewaken hier alle winkels en appartementsgebouwen, en de trottoirs voor deze winkels en appartementsgebouwen. Je komt hier nergens "zomaar even binnen". 'Bewaking' is in Colombia een van de grootste, zoniet de grootste tewerkstellingssector. Overdag houden soldaten en agenten in alle mogelijke verschillende uniformen en voorzien van indrukwekkend materieel iedereen nauwlettend in de gaten. In mijn universiteit zijn de concierges en klusjesmannen tegelijk bewakers. Sleutels, hamertjes en bijteltjes, en geweren zijn hun voornaamste gereedschap.



Ja, het is me hier wel een tafereeltje! Heel anders dan in Leuven, waar de opdracht van de arm der wet er voor een groot deel in bestaat 's nachts met combi's op jongelui te jagen die na een pintje te hebben gedronken met de vrienden naar huis stappen en niet op het voetpad lopen, maar er vlak naast, het raampje naar beneden te draaien en te vragen: "Wat denken we dat we aan het doen zijn?" - "Euh..." - "Ha, we weten het zogenaamd niet" - "Ik heb echt geen idee, doe ik iets mis?" - "Gaan we fars doen?! U loopt op de straat en niet op het voetpad." - "Maar er zijn toch letterlijk géén auto's meer op dit uur?" - "Kom, loop maar op het voetpad of we gaan u een boete moeten schrijven"... In Bogota hebben de ordehandhavers opdrachten van een andere orde. Zo moeten ze voorkomen dat iemand een gebouw binnengaat met een bom, of dat iemand een mortier op een overheidsgebouw afvuurt. Dat schijnt de laatste jaren nogal te lukken.

Ik heb de armen der wetten, de privé-bewakingsfirma's en God de Vader aan mijn zijde: er zal mij hier niks overkomen. Misschien toch maar zo'n heiligenbeeld gaan kopen - ik hou wel van folklore.